انتخابات و مردم سالاری
نجمه سیددخت
يکي از سطوح و عرصه هاي مهم مشارکت سياسي، شـرکت مـردم در انـتخابات است .در تعريفي از انتخابات گفته شده است: "انتخابات مجموعه عملياتي است که در جهت گزينش فرمانروايان يا تعيين ناظراني براي مـهار کـردن قـدرت، تدبير شده است."در نـظامهایی که متکی به آراء و نظرات مردم است، برای اتخاذ تصمیمات و گزینش نمایندگان از انتخابات بهره گرفته میشود. نحوه اجرا و گزینش آن را قانون اساسی و قوانین دیگر تعیین میکند. با توجه به اهمیت مـشارکت در ادیـان الهـی و به ویژه اسلام، در اشاعه و گسترش دیـن و احـکام و آمـوزههای آن، قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز بر این امر تأکید داشته است. از اینرو، قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان عـصاره اراده مـلت، در اصـل ششم به صراحت کامل، انتخابات را ابزاری مهم بـرای مـشارکت و اعمال نظر مردم در اداره امور کشور دانسته است.
از این رو در نظامهایی با رویکرد مردمسالار، انتظار میرود میزان مشارکت مردم در تـصمیمگیریهای سـیاسی، بیشتر باشد. مشارکت یکی از معیارهای اصلی دمـوکراسی بـه شـمار میرود. در واقع در دموکراسی، اکثریت آراء مردم، انتخابات و وکیل فرستادن به مجلس اصل نیست؛ بلکه مـیزان مـشارکت، ملاک است. مشارکت مردم در سیاستگذاریهای عمومی کشور، موجب مشروعیت و ثبات نظام سیاسی شـده و مـردمسالاری را قـوام میبخشد، مسئولان را پاسخگوتر کرده و میزان مطالبات مردم را بالا میبرد.
انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شوراي اسلامي در ايران با تـوجه بــه شـرايط بـين المللـي و منطقـه اي، وضـعيت و صـف بنـدي جريان ها و گروه هاي سياسي داخلي از اهميت بسيار بـالايي بـرخوردار اسـت. تـحولات اخير و بيداري اسلامي در منطقه با الهام از انقلاب اسلامي در حال به ثمر رسيدن اسـت. اين تـحولات بــه نظـر بسـياري از صـاحب نظران روز به روز بر عمق استراتژيک ايران در منطقه و جهان افزوده است. انتخابات که مظهر حضور مردم است، مـظهر مـردم سـالاري ديني است، بايد پشتوانۀ امنيت کشور بـاشد. انتخابات در کنار ديگر سازوکارهاي مشارکت شهروندان به صورت انفرادي يا جمعي، گروهي يا صنفي، همچنان به عنوان بارزترين و قابل اندازه گيري ترين نـوع مـشارکت افراد در عرصه سياسي اسـت.
می توان گفت يکي از مهم ترين کارکردهاي انتخابات، قاعده مند کردن انتقال قدرت سياسي از گروهي به گروه ديگر است. فقدان قاعده اي براي انتقال و توزيع قدرت سياسي و مسئوليت اداره جـامعه، پيامـد سياسي گـوناگوني به دنبال مي آورد. کسب قدرت از راه انتخابات، ضمن دارا بودن مقبوليت لازم از سوي مردم، مسالمت آميزترين شيوه در دستيابي به قـدرت سياسي است. انتخاب مستقيم يا غيرمستقيم مـسئولان نـظام سياسي به عنوان يکي از مهم ترين معيارهاي حاکميت مردم مورد توجه قرار گرفته است. در اين ميان همه ارکان نظام به طور مستقيم يا غيرمستقيم از طريق رأي ملت برگزيده شـده انـد و جايگاهي نيست که مردم در قدرت يابي آن نقشي نداشته و از دايره نظارت و کنترل مردمي خـارج مـانده بـاشد. از اين جهت نظام جمهوري اسلامي را مي توان در بالاترين سطح نظام هاي انتخابي جهان قرار داد.
بر همین مبنا، مجلس شوراي اسلامي رکن اصلي قوه مقننه در نظام جمهوري اسـلامي ايران اسـت کـه از نمايندگان منتخب مردم تشکيل شده و مصوبات آن در صـورت تـأييد شـوراي نـگهبان بـراي اجـرا به قوه مجريه و قوه قضائيه ابلاغ خواهد شد؛ بنابراین يکي از مهم ترين عرصه هاي مشارکت سـياسي مردم ايران، انتخابات مجلس شوراي اسلامي است. بي ترديد اين انتخابات يکي از مهم ترين فعاليت ها در عرصه سياسي کشور است که تأثيرات آن در حوزه هاي مختلف فرهنگي، سياسي و اقتصادي مشهود است.
انتهای پیام / روزنامه دیدهبان زاگرس